Een QSO met PA1TNO via een FM Satelliet.
Voor mijn vakantie in Kortgene (Zeeland) waren natuurlijk ook de nodig amateurspullen weer meegenomen. Zo was de FT-817 ingepakt en de IC-E92D. De antennes zoals altijd de Buddistick en de ELK 5 el logperiodische antenne.
De Buddustick was afgestemd op mijn favoriete 18 MHz band en natuurlijk op de 20 en 40 meter band. Tijdens de avonduren luisteren naar de vakantieronde van Ben PA0BWX, waarvoor ik speciaal de lange spriet voor de Buddistick aangeschaft had tijdens de afgelopen Hamradio. Omdat ik echter slechts met 5 watt qrp werk, was het soms moeilijk om me in te melden in het net. Ik heb daar verder dan ook niet zoveel moeite meer voor gedaan. De SSB en CW verbinding op 20 en 17 meter gingen prima. Vooral natuurlijk in CW.
Op de foto hieronder kun je zien dat ik met een Palm mini paddle sleutel (website) en dus nu weer met de FT-817 (met narrow CW filter) in CW qrv ben. De KX1 is verkocht!
Bij de FT-817 gebruik ik tegenwoordig een analoge voeding. De kleine schakelende voeding gaf toch te veel storing en deze analoge voeding (ringkern trafo, low profile elco’s en enkelvoudig stabilisator IC) is in een bijpassende behuizing gebouwd. (de foto is een beetje onscherp helaas)
De FT-817 is uitgerust met de DSP schakeling van bhiDSP en de microfoon heeft een LF processor voor een power punch. Daarnaast is de FT-817 dus voorzien van een 500 Hz CW narrow filter en na het kapot gaan van de oorspronkelijke een nieuwe HF eindtrap (ND uitvoering).
Mijn portable QSO’s log ik op mijn Palm T|X in het program QSO Diary.
Maar nu het verhaal waar de titel van dit blog over spreekt. Werken via een FM satelliet onder vakantie omstandigheden met QRP en een handgedraaide antenne.
Naast de verbindingen op de HF banden doe ik ook wat aan satelliet verbindingen. De amateur satelliet bij uitstek is de AO-51 (Amsat Oscar 51) ook wel bekend onder de naam Echo. Ik heb vanuit mijn home QTH al te nodige verbindingen gemaakt en het is me ook al eens gelukt vanuit de auto (zie blogje), maar ditmaal wilde ik twee andere varianten proberen. In beide situaties semi duplex. (dus geen ontvangst tijdens het zenden en dus ook geen ‘terugluisteren’ of je over de transponder komt).
De 1e variant met de FT-817. Ga met band A en B werken. Split operation dus met de ontvanger op 435.300 + en – 10 kHz en de zender op 145.920 met een 67 HZ PL tone. Opnieuw maak ik gebruik van mijn Palm T|X en nu van het programma PocketSat+ om de satelliet op het scherm te kunnen volgen. Zodra de AO-51 bird boven de horizon komt hoor je de signalen al op 435.310 MHz. De antenne een beetje richten en schuin houden (circulaire polarisatie simuleren) en op het juiste moment (ja operating practice heet dat) je roepnaam op 2 meter laten klinken.
In deze configuratie werkte ik probleemloos UR5BFX. Het voordeel van de FT-817 is dat je met het VFO mooi mee kunt verstemmen met het dopplereffect en maximale verstaanbaarheid krijgt op de downlink. Het zendsignaal kun je overigens gewoon op 145.920 laten staan, dus daar heb je geen dopplercorrectie nodig.
De 2e variant is door gebruik te maken van een protofoon. In mijn geval dus de IC-E92D. Zet de beide VFO’s gelijktijdig aan, één op de downlink van 435.300 en één op de uplink 145.920. Je moet nu wel wat schakelen, want als je wilt zenden moet je op de juiste band (VFO) staan en als je de ontvangstfrequentie wilt wijzigen dan moet je weer op de andere band schakelen (dus steeds even op de Main knop drukken). Je kunt nu het dopplereffect op de downlink in grove stappen wegwerken. Dus van 435.310 naar 305 naar 300 naar 295 naar 290, maar dit is voldoende om de stations verstaanbaar te houden. Nadeel is dat je de porto in de hand moet houden en eventueel ook de antenne bij grote elevatie overkomsten en tja hoe moet je dan aantekeningen maken?
Ook nu weer op het juiste moment roepen en ja hoor PA1TNO komt voor mij terug! Een 59 verbinding in het Nederlands met zelfs uitwisseling van de locale weersomstandigheden. De antenne dus weer de ELK 5el Logperiodisch. Dus 1 antenne 1 kabel en geen moeilijke splitters ed.
Conclusie:
De E92 configuratie is maximaal portable en op batterijvoeding, de FT-817 is qua bediening eenvoudiger maar minder portable met de netvoeding. In beide gevallen was het zendvermogen 5 watt en waren de omstandigheden gelijk. (moment op de dag en het ‘zicht’ naar de satelliet)
Ik denk dat de portofoon variant mijn voorkeur heeft en dat ik de 5el antenne op een fotostatief draaibaar ga opstellen. Zo hou je dan een hand vrij voor het maken van aantekeningen.
Overigens is wat ik in dit blog beschrijf niet nieuw hoor. Velen zijn mij al voorgegaan en op Youtube kun heel wat filmpjes vinden met radioamateurs die dezelfde experimenten hebben uitgevoerd.
vy 73 de Johan, PA3ANG
Leuk en informatief verhaal Johan, nog bedankt voor het QSO!
73, Eric
PA1TNO
Je hebt me helemaal enthousiast gemaakt!
ik ga het proberen met m’n wouxun, volgende week vanuit Boston,
mobiel met m’n 5/8 spriet antenne op de auto
73
Michiel
M0MPM, W1/PA3BHF.
krijgen wij daar nog een verslag van michiel …73
Erik
Zo te zien vanaf de “Paardekreek”
Ja klopt helemaal.
Een beetje late reactie :),
Ja het is gelukt! Een (1) QSO met de Wouxon, 5Wts in rubber duck, via AO51 in FM. op 7 Nov 2010 stond ik in Cape Cod USA (grid FN42), vlak aan de kust, en de satelliet kwam over met sterke signalen. Via een druktoets op de porto kan ik schakelen tussen 2m en 70cm, en ik hoorde John K8YSE een paar verbindingen maken, en toen riep ik een keer m’n call: W1/PA3BHF, en K8YSE kwam meteen terug, hij had m’n call bijna meteen goed (hij is een oude rot in’t vak). Dit was toen AO51 bijna rechtboven mij stond.
Het was wel even schrikken, want ik had eigenlijk geen antwoord verwacht.
Laag vemogen, geen richtantenne, maar het lukte toch wel.
Ik heb de QSL kaart in huis! John stuurde het rechtstreeks: “Life’s too short for the buro”.
De stations daar in de USA gebruiken voor satelliet verbindingen de eerste 4 karakters van de locator, niet 6 zoals hier.
Ik heb het later nog wel geprobeerd, maar zonder resultaat.
Helaas is AO51 er mee opgehouden
73’s
Michiel M0MPM / PA3BHF